Global Para Egemenliğine Tehdit Olarak Nitelendirilen Libra, G-7 İle Masaya Oturdu

Tüm dünyadaki kamu yetkilileri, Facebook’un proje halindeki istikrarlı coin (stablecoin) benzeri dijital varlık Libra geliştiricilerine baskı yapmaya devam ediyor.

16 Eylül’de Libra temsilcileri, 60 merkez bankası ve parasal yetkililerden oluşan grup Uluslararası Ödemeler Bankası’nın (BIS) bir parçası olan Ödemeler ve Piyasa Altyapısı Komitesi (CPMI) ile bir araya gelerek büyük finansal kuruluşlar ve teknoloji şirketleri tarafından geliştirilen stablecoin’lere dair mevzuat sorunlarını görüştü.

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en büyük özel bankalardan biri olan JPMorgan Chase’in ev sahipliği yaptığı bir diğer stablecoin benzeri proje JPM Coin ve blockchain özellikli dijital nakit sistemi şirketi Fnality International üyeleri de görüşmeye katıldı.

Aynı gün, Libra için dijital cüzdan oluşturma görevini üstlenen Facebook alt şirketi Calibra’nın CEO’su David Marcus, Libranın küresel finans sistemi için bir tehdit olduğu varsayımını çürütmek için Twitter’daydı. Facebook liderliğindeki kripto para projesi, resmi olarak açıklanmasından bu yana dünya çapındaki denetleyicileri rahatsız ettiğinden beri, bu Marcus’un Libra’yı ilk savunması değildi.

BIS toplantısı: Avrupalı yetkililer şüpheci bakıyor .

Basel’de yapılan toplantı, Libra’nın duyurulmasına cevaben G7 (önde gelen sanayi ülkelerini temsil eden bir grup) tarafından kurulan stablecoin’ler üzerine çalışan bir grup tarafından düzenlendi. Duyuru zamanında, dünyanın dört bir yanındaki yetkili kuruluşlar, bilinen gizlilik skandallarına sahip, büyük, özel bir şirket olan Facebook’un insanların finansal verileri ve devlet para birimleri üzerinde kontrol sahibi olması olasılığına tepki göstermişti.

Bir başka ECB yönetim kurulu üyesi olan Francois Villeroy de Galhau, Salı günü yaptığı açıklamada, Libra gibi stablecoin’lerin ciddi bir mevzuat denetimiyle karşı karşıya kalacağını doğruladı. Villeroy, Reuters’a verdiği demeçte, “‘Stablecoin’ler’ Bitcoin gibi spekülatif varlıklardan oldukça farklı. Ancak, yetkililerin küresel düzeyde çok sıkı bir denetim göstermeleri gerekecek ve emin olun, öyle yapacağız.” dedi.

Ek olarak ECB temsilcisi, Facebook’un faaliyet gösterdiği tüm ülkelerde bir bankacılık lisansı almak zorunda kalacağını vurguladı. Aksi takdirde, bu faaliyetlerin “yasadışı” olacağını açıkladı.

Uber, PayPal ve eBay , global para gibi çoğunlukla ABD’de kayıtlı özel şirketlerden oluşan Libra ağını yönetmek için kurulan kar amacı gütmeyen bir üyelik kuruluşu olan Libra Association, merkezi İsviçre’de bulunan Finansal Piyasalar Denetleme Kurulu’ndan (FINMA) ödeme sistemi lisansı almak istediğini belirtti. Kuruluşun New York eyaletindeki kripto para şirketleri için gereken bir işletme lisansı olan BitLicense için de başvuruda bulunduğu söyleniyor.

Bazı ülkelerse G-7 çalışma grubundan önce davranıyor. Geçen hafta, Alman milletvekili Thomas Heilmann, hükümetinin piyasa ile ilgili herhangi bir özel stablecoin’i engelleyeceği konusunda uyarıda bulundu; bundan Libra, JPM Coin, hatta yeni duyurulan Wells Fargo Digital Cash de etkilenebilir. 17 Eylül’de, Almanya Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Olaf Scholz da bu tutumu yineledi:

“Paralel bir para birimini kabul edemeyiz. […] Bunu açıkça reddetmeniz gerekli.”

Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire de Avrupa’nın Facebook Libra’ya meydan okuyabilecek kendi “kamu dijital para birimini” oluşturmayı düşünmesi gerektiğini söyledi. Bu açıklama, Libra’nın ilanının yayınlanmasından sonra merkez bankası dijital parasının (CBDC) gelişimini hızlandıran Çin hükümetinin kullandığı yaklaşımı yineliyor.

Libra’nın cevabı: Merkez bankalarının egemenliği bozulmayacak !

Marcus, yetkililerin bazı kaygılarını gidermek için hızlı davrandı. 16 Eylül’deki toplantı devam ederken Marcus, “global para söz konusu olduğunda Ulusların egemenliğini nasıl tehdit edebileceği hakkında” söylemleri ele almak için bir Twitter gönderisi paylaştı.

Calibra CEO’su, Libra’nın yeni bir para birimi oluşturma niyetinde olmadığını, daha ziyade kullanıcılara anlamlı bir değer sunmak için “daha iyi bir ödeme ağı ve mevcut para birimlerinin üzerinde çalışan bir sistem” oluşturduğunun altını çizdi.

Marcus, Libra’nın, bire bir “güçlü” para birimleri ile destekleneceğini, bunun da Libra’nın herhangi bir biriminin var olması için rezervinde eşdeğer bir değer olması gerektiğini ekledi. Yetkili bu nedenle yeni bir para oluşturulmadığını, bunun “kesinlikle egemen Milletler yetkisinde kalacağını” savundu.

“Libra Association, hangi yasal para birimlerinin Libra’yı destekleyeceğine karar verebiliyor, buna rezervdeki ağırlıkları da dahil. Eğer Libra yaygın kabul görmüş bir değişim aracı haline gelirse, belirli bir yasal para biriminin (ve ilişkili merkez bankasının), rezerve dahil edilip edilmemesi ve ne kadar edildiği önemli hale gelecek. Rezerv içinde yer almak söz konusu para biriminin küresel finanstaki daha geniş konumunu etkileyebilir ve bu karar Libra Association tarafından merkez bankasına danışmadan alınabilir.”

Yasak tehlikesi devam ediyor

Libra’nın ülkelerinde faaliyet gösterme fikrine açıkça itiraz eden Almanya ve Fransa, global para çıkışıyla ilgili en önemli soruların bazılarını yeniden gündeme getirdi: Yasaklanabilir mi? Mesela BIS gelişimini veto edebilir mi?

“Hükümetler, borsalar ve ödeme işlemcilerinin uyması gereken para iletim yasaları gibi Bitcoin kullanan bazı işletmelerin faaliyetlerini kısıtlayabilse de, temeldeki Bitcoin ağını sınırlama konusunda sınırlı bir yeterliliğe sahipler. Öte yandan Libra ile, hükümetler ve yetkililer Libra Association üyeleri üzerindeki yasal yetkileriyle kısıtlamak ve/veya tamamen yasaklamak için çok çeşitli önlemler alabilirler.”