“İlk olarak işin içine yasal düzenleyiciler ve merkez bankaları girecek. Kripto ekosistemi kendi merkeziyetsiz uygulamalarını ve DeFi projelerini geliştirecek. Şu an dünyadaki kripto para kullanıcılarını milyonlarla ifade ediyoruz. Merkez bankaları stablecoin çıkardığında ise bu sayı milyarlara ulaşacak.”

Yeni nesil Blockchain neler sunmalı?

Blockchain’in bir sonraki neslini tasarlarken, dış müdahaleye kapalı olması, ölçeklenebilirliği ve herkese açık olması gibi bugün fayda sağlayan yönlerin korunması gerektiğini dile getiren Lai, güvenlik ve merkeziyetsizlik konusundaki teknik zorlukların da üstesinden gelinmesi gerektiğine dikkat çekti.

“Tüm bu geliştirmeleri yaparken artık devletleri ve yasal düzenleyicileri de hesaba katmak gerekiyor. Blockchain üzerinde yapılan işlemleri gözetecek üst bir mekanizma olmalı. Bu yüzden biz, OKChain üzerinde kurduğumuz merkeziyetsiz ekosistemde devletlerin ve regülatörlerin de birer paydaş olmasını bekliyoruz.”

Kripto para ve merkeziyetsiz finans (DeFi) sayesinde daha önce mümkün olmayan pasif gelir olanaklarının ortaya çıktığını ifade eden Lai, geleneksel finansta kredi verme veya mevduat faizi gibi pasif gelir kaynakları için bariyerlerin çok yüksek olduğunu hatırlattı. Kripto ise izne gerek duymayan bir pasif gelir yolu açıyor.

“Herkes aynı protokol üzerinde güvenle kredi alıp verebiliyor. Akıllı sözleşmenin tasarımı doğrultusunda işlemler gerçekleşir. Bu sayede bankacılık hizmetlerinden faydalanamayanlar da kredi alıp verebiliyor. Kripto protokolleri, dünyanın dört bir yanında kırsal kesimdeki insanların da aynı hizmetlerden faydalanabilmelerini sağlıyor.”

Akıllı telefonların bankaya dönüştüğü bir vizyon kurgulayan Lai, bir bankada yapılabilen her şeyin yakında kripto para cüzdanları üzerinden gerçekleştirilebileceğini ifade etti.

OKEx Türkiye planları

Görüşmenin sonunda Lennix Lai’ye OKEX Türkiye planlarını sorduk. Dijital varlık platformu henüz bir Türkiye ofisi için düğmeye basmış değil. Ancak Türkiye’deki kripto dostu ekosistem ve devletin yeni oyunculara alan tanıması, OKEx’in de ilgisini çekiyor:

“Türkiye pazarına nasıl daha iyi hizmet sunabileceğimizi anlamak için yerel iş ortaklarıyla çalışmayı tercih ediyoruz. OKEX’in teknolojisi, likiditesi ve finansal enstrümanları buradaki kullanıcıya nasıl fayda sağlayacak? Bu soruya yanıt bulmak için Türkiye’nin kripto ekosistemiyle iş birlikleri kuruyoruz.”

Lai, mevcut merkezi finans sisteminin gayet iyi biçimde çalıştığını kabul edecek kadar gerçekçi. 

“Evet, bazı zamanlarda yavaşlıyor, bazen verimsiz olabilir ama bu büyüklükteki bir sistemde her gün trilyonlarca dolar hacminde işlem dönüyor. Şu an için finansal sistemin gayet güçlü olduğunu kabul etmekte fayda var.”

Buna karşın, sistemi tıkayan noktaların genelde “doğrulama” ve “beyan” adımları olduğuna dikkat çeken Lai:

“Bankanın bilançosunu beyan etmesi gerekiyor, güvenlik şirketi müşteri erişimini beyan etmeli, fon yöneticisi alım satım emirlerini beyan etmek durumunda… Bu böyle gidiyor.”

Blockchain teknolojisi bu sürecin teknoloji güdümlü olarak tamamen otomatik hale gelmesini sağlayabilir. Lai’ye göre şeffaflık ve değiştirilemezlik özellikleri burada kilit rol oynayacak: “Her hareket ve işlem, zincir üzerine kaydediliyor.” Bugünkü regülasyonu, mevcut masraflarla kıyaslanamayacak kadar düşük bir bütçeyle blockchain üzerinde çalıştırmak mümkün olacak. Lai, bu nedenle geleneksel finans sisteminin blockchain’in en büyük kullanıcılarından biri olacağını ifade etti ve ekledi: “Yasal mevzuata uygunluğunu denetleme süreçleri ve sınırlar arası transferlerde masrafları azaltıp, verimliliği artırmanın yolu blockchain teknolojisinden geçiyor.”